Zasady postępowania dowodowego w sprawach gospodarczych w świetle ostatnich nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego. Część 1

Abstrakt

Przywrócenie odrębnego postępowania w sprawach gospodarczych na mocy ustawy z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych ustaw nie oznaczało mechanicznego przywrócenia przepisów, które obowiązywały do
2 maja 2012 r. Materiał procesowy w tym postępowaniu koncentrowany jest w systemie prekluzji dowodowej, uzupełnionym elementami dyskrecjonalnej władzy sędziego. Surowe konsekwencje prekluzji złagodzone zostały przez zastosowanie klauzul salwatoryjnych, w których przyjęto system wtórnej prekluzji. Zasadniczo materiał dowodowy powinien być przedłożony przez strony w pozwie lub odpowiedzi na pozew, co dotyczy strony reprezentowanej przez kwalifikowanego pełnomocnika; natomiast wobec strony niereprezentowanej w taki sposób zastosowano system pouczeń procesowych. Mimo nowelizacji przepisów postępowania odrębnego istnieje pilna potrzeba modyfikacji art. 4585 § 1 k.p.c. przez rozszerzenie obowiązku podania przez pozwanego wszystkich twierdzeń i dowodów pod rygorem ich pominięcia także wówczas, gdy pierwszym pismem procesowym pozwanego po doręczeniu odpisu pozwu jest środek odwoławczy, np. w postaci sprzeciwu albo zarzutów od nakazu zapłaty. Wątpliwości interpretacyjne wywołują również inne przepisy działu IIa, w tym art. 4581 § 1 zd. 2 k.p.c., który nie zapobiega
całkowicie krzyżowaniu się postępowania w sprawach gospodarczych z postępowaniem z udziałem konsumentów, wymaga więc dalszego poprawienia. Powyższe kwestie omówiono szerzej w artykule, wraz z propozycjami określonych rozwiązań.

Bibliografia

1. Błaszczak Ł. (red.), System postępowania cywilnego, tom 2. Dowody w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2021. [Google Scholar]
2. Chrapoński D., Odrębne postępowanie w sprawach gospodarczych – zarys regulacji, „Palestra” 2019, 11–12. [Google Scholar]
3. Dolecki H., Postępowanie cywilne, Warszawa 2006. [Google Scholar]
4. Dolecki H., Flaga-Gieruszyńska K. (red.), Ewolucja polskiego postępowania cywilnego wobec przemian politycznych, społecznych i gospodarczych. Materiały konferencyjne Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr Postępowania Cywilnego, Szczecin–Niechorze 28–30.09.2007 r., Warszawa 2009. [Google Scholar]
5. Dziurda M., Szrajer M., Postępowanie gospodarcze według nowych przepisów, „Przegląd Prawa Handlowego” 2020, 1. [Google Scholar]
6. Dziurda M., Zembrzuski T. (red.), Praktyka wobec nowelizacji postępowania cywilnego – konsekwencje zmian, Warszawa 2021. [Google Scholar]
7. Gajda-Roszczynialska K., System koncentracji materiału procesowego po zmianach wprowadzonych na mocy ustawy z 4.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw w postępowaniu zwyczajnym, „Polski Proces Cywilny” 2020, 1. [Google Scholar]
8. Karolczyk B., Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego a prekluzja procesowa w postępowaniu zwyczajnym przed sądem pierwszej instancji, „Przegląd Prawa Handlowego” 2012, 1. [Google Scholar]
9. Karolczyk B., Koncentracja materiału procesowego w postępowaniu cywilnym przed sądem pierwszej instancji, Warszawa 2013. [Google Scholar]
10. Laskowska-Hulisz A., Mielczarek B., Koncentracja materiału procesowego w postępowaniu w sprawach gospodarczych, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2022, 2. [Google Scholar]
11. Machnikowska A. (red.), System postępowania cywilnego, tom 6. Postępowania odrębne, Warszawa 2022. [Google Scholar]
12. Manowska M. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany, tom 1. Art. 1–47716, LEX/el. 2022. [Google Scholar]
13. Manowska M., Sędziowskie kierownictwo postępowaniem [!] dowodowym w polskim procesie cywilnym, Warszawa 2023. [Google Scholar]
14. Marciniak A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego, tom 2. Komentarz do art. 2051– 42412, Warszawa 2019. [Google Scholar]
15. Marciniak A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego, tom 3. Komentarz do art. 425–729, Warszawa 2020. [Google Scholar]
16. Markiewicz K. (red.), Reforma postępowania cywilnego w świetle projektów Komisji Kodyfikacyjnej, Warszawa 2011. [Google Scholar]
17. Marszałkowska-Krześ E. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2024. [Google Scholar]
18. Rylski P. (red.), Reforma czy kolejna nowelizacja k.p.c.? Uwagi na tle ustawy z 4.07.2019 r. zmieniającej k.p.c., Warszawa 2020. [Google Scholar]
19. Rylski P. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Legalis 2022. [Google Scholar]
20. Rylski P. (red. nacz.), Olaś A. (red. cz. 3), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, wyd. 2, Warszawa 2023. [Google Scholar]
21. Szanciło T., Prekluzja w postępowaniu gospodarczym, „Przegląd Prawa Handlowego” 2007, 6. [Google Scholar]
22. Szanciło T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 1. Art. 1–45816, Warszawa 2023. [Google Scholar]
23. Szczurowski T., Specyfika nowego postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2019, 11. [Google Scholar]
24. Weitz K., Czy sąd pomijając twierdzenia lub dowody, wydaje postanowienie?, „Polski Proces Cywilny” 2012, 3. [Google Scholar]
25. Wengerek E., Koncentracja materiału procesowego w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1958. [Google Scholar]
26. Wiśniewski T., Przebieg procesu cywilnego, Warszawa 2013. [Google Scholar]
27. Wiśniewski T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 1. Art. 1–366, Warszawa 2021. [Google Scholar]
28. Wiśniewski T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 2. Art. 367–50539, Warszawa 2021. [Google Scholar]
29. Zembrzuski T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian, tom 1, Warszawa 2020. [Google Scholar]