Abstrakt
W niniejszym opracowaniu przedstawiono zarys tytułowej problematyki wraz z orzecznictwem Sądu Najwyższego w przedmiocie rozstrzygania zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości. Ustanowiona w art. 390 § 1 k.p.c. instytucja pytań prawnych – jako odstępstwo od konstytucyjnej zasady niezawisłości orzeczniczej sędziów, którzy w sprawowaniu swojego urzędu podlegają jedynie Konstytucji RP oraz ustawom – powinna znajdować zastosowanie wyłącznie w przypadku, gdy faktycznie zachodzi rzeczywista potrzeba wyjaśnienia poważnych wątpliwości prawnych o decydującym znaczeniu dla rozstrzygnięcia sprawy, pozostających z tym rozstrzygnięciem w związku przyczynowym. W sytuacji wystąpienia zwykłych wątpliwości interpretacyjnych sąd odwoławczy powinien je rozwiązać we własnym zakresie, z wykorzystaniem wiedzy niesionej przez same przepisy oraz ich rozumienia w dotychczasowym orzecznictwie i nauce prawa. Przedstawienie zagadnienia prawnego budzącego poważne wątpliwości w przypadku występujących w orzecznictwie różnych wykładni tego samego przepisu znajdzie zastosowanie w sytuacji, gdy w ocenie sądu drugiej instancji za przyjęciem każdej z tych wykładni przemawiają doniosłe, zaprezentowane przez ten sąd argumenty prawne, a wyboru właściwej wykładni nie wyjaśnia ani dotychczasowe stanowisko judykatury, ani doktryna prawa. Przedmiotem zagadnienia prawnego przedstawionego do rozstrzygnięcia powinna być kwestia prawna budząca rzeczywiście poważne wątpliwości. W przypadku powstania zwykłych wątpliwości sąd odwoławczy powinien je rozwiązać we własnym zakresie. Nie stanowi natomiast samoistnej przesłanki wystąpienia z pytaniem prawnym do SN ani waga zawierającego się w nim problemu, ani rozbieżności w orzecznictwie i piśmiennictwie co do sposobu jego rozwiązania.
Bibliografia
- Ajdukiewicz K., Język i poznanie, tom 1, Warszawa 1985. [Google Scholar]
- Ereciński T., Apelacja w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2020. [Google Scholar]
- Góra-Błaszczykowska A., Kodeks postępowania cywilnego, tom 1A. Komentarz. Art. 1–424¹², Warszawa 2020. [Google Scholar]
- Góra-Błaszczykowska A., Środki zaskarżenia w postępowaniu cywilnym. Komentarz do art. 367–424¹² k.p.c., Warszawa 2020. [Google Scholar]
- EPPiSM nr 4/2023/68 www.eppism.ewspa.edu.pl115 [Google Scholar]
- Hanausek S., Orzeczenie sądu rewizyjnego w procesie cywilnym, Warszawa 1966. [Google Scholar]
- Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 2. Art. 205¹–424¹², red. A. Marciniak, Warszawa 2019. [Google Scholar]
- Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 1. Art. 1–505³⁹, red. T. Szanciło, Warszawa 2023. [Google Scholar]
- Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 2, red. T. Ereciński, Warszawa 2012. [Google Scholar]
- Manowska M., Apelacja w postępowaniu cywilnym. Komentarz i orzecznictwo, [Google Scholar]
- Warszawa 2022. [Google Scholar]
- Naworski J., Przesłanki wystąpienia z pytaniem prawnym – glosa – III CZP 32/10, „Iustitia” 2012, 1. [Google Scholar]
- Osajda K., Przesłanki odmowy podjęcia uchwały przez SN w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2018. [Google Scholar]
- Rola orzecznictwa w systemie prawnym, red. T. Giaro, Warszawa 2016. [Google Scholar]
- System prawa procesowego cywilnego, tom 3, cz. 1, red. J. Gudowski, Warszawa 2013. [Google Scholar]
- Włodyka S., Przesłanki dopuszczalności pytań prawnych do Sądu Najwyższego, „Nowe Prawo” 1971, 2. [Google Scholar]
- Wolter W., Lipczyńska M., Elementy logiki, Warszawa 1980. [Google Scholar]
- Zieliński A., Wyroki sądu II instancji w post ępowaniu cywilnym. Komentarz praktyczny z przeglądem orzecznictwa. Wzory orzeczeń sądu II instancji, Warszawa 2014. [Google Scholar]
- Ziembiński Z., Logika praktyczna, Warszawa 1995. [Google Scholar]
- Zienkiewicz D., Wątpliwości redakcyjne związane z przedstawianiem zagadnień prawnych do rozstrzygnięcia w orzecznictwie Sądu Najwyższego, „Palestra” 2000, 5–6. [Google Scholar]
