Zwiększenie uprawnień merytorycznych jako kierunek współczesnej ewolucji modelu kontroli sądowoadministracyjnej

Abstrakt

W opracowaniu przedstawiono najnowsze tendencje i poglądy w analizowanym obszarze oraz podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy obecnie możliwe jest zapewnienie odpowiedniego poziomu ochrony praw jednostki – strony postępowania administracyjnego – bez istotnego zwiększania uprawnień do merytorycznego orzekania przez polskie sądy administracyjne. Czy istniejący w Polsce kasacyjny model orzecznictwa, pomimo innych usprawnień proceduralnych, nie wyczerpał możliwości szybkiego załatwiania spraw podmiotów ubiegających się o ochronę przed sądem administracyjnym – bez istotnego przemodelowania kompetencji do orzekania co do istoty sprawy przez pozostawienie orzeczenia w tym zakresie sędziemu administracyjnemu, na podstawie pewnej klauzuli generalnej, choćby na wzór rozwiązań austriackich, a nie – jak ma to obecnie miejsce – na podstawie przywołanego art. 145a § 1 w zw. z § 3 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Bibliografia

1. Alexy R., Theorie der Grundrechte, Baden-Baden 1994. [Google Scholar]
2. Bernatt M., Konstytucyjne aspekty sądowej kontroli działalności administracji (między efektywnością a powściągliwością), „Państwo i Prawo” 2017, 1. [Google Scholar]
3. Dauter B., Kabat A., Niezgódka-Medek M., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2018. [Google Scholar]
4. Dworkin R., Taking Rights Seriously, London 1977/2011. [Google Scholar]
5. Garner B.A., Black’s Law Dictionary, Tenth Edition, Texas 2014. [Google Scholar]
6. Gontarski W., Domniemanie niewinności, in dubio pro reo i przesłanki tymczasowego aresztowania w prawie Unii Europejskiej, „Europejski Przegląd Prawa i Stosunków Międzynarodowych” 2022, 4. [Google Scholar]
7. Gut D., Merytoryczne orzekanie polskich sądów administracyjnych – tendencje rozwojowe, Lublin 2017. [Google Scholar]
8. Gut D., Merytoryczne rozstrzygnięcia sądów administracyjnych jako przejaw ewolucji sądowej ochrony praw człowieka. Praca doktorska napisana na Wydziale Prawa i Administracji UKSW pod kierunkiem prof. dr hab. M. Jaśkowskiej, Warszawa 2023, niepublikowana. [Google Scholar]
9. Izdebski H., Sądy administracyjne a podział władz, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2017, 1. [Google Scholar]
10. Kierunki rozwoju jurysdykcji administracyjnej, red. M. Szewczyk, L. Staniszewska, M. Kruś, Warszawa 2022. [Google Scholar]
11. Kmieciak Z., O merytorycznym orzekaniu przez sądy administracyjne raz jeszcze, „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2015, 4. [Google Scholar]
12. Kowalski M., Prawo do sądu administracyjnego. Standard międzynarodowy i konstytucyjny oraz jego realizacja, Warszawa 2019. [Google Scholar]
13. Krawczyk A., Reforma sądownictwa administracyjnego w Austrii, „Państwo i Prawo” 2013, 4. [Google Scholar]
14. Ostojski P., Piątek W., Kasacyjne orzeczenia austriackich sądów administracyjnych, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2016, 2. [Google Scholar]
15. Piątek W., Skoczylas A., Kasacyjny czy merytoryczny model orzekania – kwestia zmiany modelu sądowej kontroli decyzji administracyjnych, „Państwo i Prawo” 2019, 1. [Google Scholar]
16. Postępowanie administracyjne w Europie, red. Z. Kmieciak, Kraków 2005. [Google Scholar]
17. Półtorak N., Efektywność prawa Unii Europejskiej a polska procedura administracyjna i sądowoadministracyjna, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2014, 3. [Google Scholar]
18. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Sarnecki, Kraków 2000 [Google Scholar]
19. Schwarze J., European Administractive Law, Luxembourg 2006. [Google Scholar]
20. Skoczylas A., Modele uprawień orzeczniczych sądów administracyjnych w Europie, „Państwo i Prawo” 2012, 10. [Google Scholar]
21. System prawa administracyjnego, tom 10. Sądowa kontrola administracji publicznej, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2016. [Google Scholar]
22. System prawa sądownictwa administracyjnego. Zagadnienia ogólne, red. G. Łaszczyca, W. Piątek, Warszawa 2023. [Google Scholar]
23. Szydło M., Opinia sporządzona dla Biura Analiz Sejmowych z 21 października 2013 r. – www.sejm.gov.pl. [Google Scholar]
24. The Philosophy of Law, ed. R. Dworkin, Oxford 1997. [Google Scholar]
25. Zirk-Sadowski M., Wprowadzenie do: R. Dworkin, Imperium prawa, Warszawa 2022. [Google Scholar]