Zasady postępowania dowodowego w sprawach gospodarczych w świetle ostatnich nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego. Część 2

Abstrakt

Koncentracja materiału procesowego w odrębnym postępowaniu w sprawach gospodarczych nie odbywa się według zasad ogólnych przewidzianych w art. 2053 § 2 i 3 oraz art. 20512 k.p.c., lecz zgodnie z regułami opisanymi w art. 4585 k.p.c., wprowadzającym specyficzny system prekluzji dowodowej, złagodzony elementami dyskrecjonalnej władzy sędziego. W art. 45810 i 45811 k.p.c. ustawodawca wprowadził ograniczenia i zakazy dowodowe, co w połączeniu z nową instytucją umowy dowodowej z art. 4589 k.p.c. jest wyrazem zasady dyspozycyjności – w ujęciu formalnym – w postępowaniu w sprawach gospodarczych. Po kilku latach stosowania powołanych przepisów można postawić tezę, że co najmniej art. 4589 k.p.c. okazał się zbędny i powinien zostać uchylony, gdyż strony nie są skłonne do zawierania umów dowodowych, inne zaś przepisy tego działu, np. art. 45810 i 45811 k.p.c., są interpretowane i stosowane w sposób wypaczający ich sens – co z pewnością nie przyczynia się do sprawności postępowań gospodarczych; a zatem ustawodawca powinien przemyśleć ich doprecyzowanie w zakresie klauzul salwatoryjnych lub usunięcie z kodeksu postępowania cywilnego. Pomimo zmiany przepisów postępowania odrębnego ustawą z 9 marca 2023 r. ustawodawca nie zdecydował się na ich korektę, podczas gdy przepisy te wywołują liczne wątpliwości interpretacyjne i wymagają dalszego poprawienia – co omówiono szerzej w drugiej części artykułu, wraz z propozycją określonych rozwiązań.

Bibliografia

1. Błaszczak Ł., Umowa dowodowa jako przykład nowej instytucji w kodeksie postępowania cywilnego (art. 4589 k.p.c.), „Palestra” 2019, 11–12. [Google Scholar]
2. Błaszczak Ł. (red.), System postępowania cywilnego, tom 2. Dowody w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2021. [Google Scholar]
3. Błaszczak Ł., Markiewicz K. (red.), Rola biegłego w postępowaniach sądowych, Wrocław 2016. [Google Scholar]
4. Chrapoński D., Odrębne postępowanie w sprawach gospodarczych – zarys regulacji, „Palestra” 2019, 11–12. [Google Scholar]
5. Dolecki H., Ciężar dowodu w polskim procesie cywilnym, Warszawa 1998. [Google Scholar]
6. Dziurda M., Zembrzuski T. (red.), Praktyka wobec nowelizacji postępowania cywilnego. Konsekwencje zmian, Warszawa 2021. [Google Scholar]
7. Gołaczyński J., Szostek D. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do ustawy z 4.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Warszawa 2019. [Google Scholar]
8. Knoppek K., Dowody i postępowanie dowodowe w sprawach cywilnych po nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego z 4.07.2019 r., „Palestra” 2019, 11–12. [Google Scholar]
9. Kulski R., Umowy procesowe w postępowaniu cywilnym, Kraków 2006. [Google Scholar]
10. Machnikowska A. (red.), System postępowania cywilnego, tom 6. Postępowania odrębne, Warszawa 2022. [Google Scholar]
11. Manowska M. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany, tom 1. Art. 1–47716, LEX/el. 2022. [Google Scholar]
12. Marciniak A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego, tom 3. Komentarz do art. 425–729, Warszawa 2020. [Google Scholar]
13. Marszałkowska-Krześ E. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2024. [Google Scholar]
14. Piasecki K., System dowodów i postępowanie dowodowe w sprawach cywilnych, Warszawa 2010. [Google Scholar]
15. Rylski P. (red.), Reforma czy kolejna nowelizacja? Uwagi na tle ustawy z 4.07.2019 r. zmieniającej k.p.c., Warszawa 2020. [Google Scholar]
16. Rylski P. (red. nacz.), Olaś A. (red. cz. 3), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, wyd. 2, Warszawa 2023. [Google Scholar]
17. Szanciło T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 1. Art. 1–45816, wyd. 2, Warszawa 2023. [Google Scholar]
18. Szczurowski T., Specyfika nowego postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2019, 11. [Google Scholar]
19. Wiśniewski T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 2. Art. 367–50539, Warszawa 2021. [Google Scholar]
20. Zembrzuski T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe, Komentarz do zmian, tom 1, Warszawa 2020. [Google Scholar]
21. Zembrzuski T., Prawda jako wartość sprawiedliwego procesu, „Przegląd Sądowy” 2023, 7–8. [Google Scholar]