Competing Complaints in Civil Proceedings?

Abstract

Numerous amendments to the Code of Civil Procedure have added significant complexity to its system of appellate remedies, especially regarding rulings (postanowienia) and procedural orders (zarządzenia) challenged with complaints (zażalenia). The intro-
duction, besides the traditional complaint to the court of the second instance and the complaint to the Supreme Court, also of a complaint to a different panel of the court of the first or of the second instance raises the question of the relationship between them. This article comprises the analysis of whether such decisions of the first-instance court may give rise to the applicability of different types of complaint, and if so, then whether a situation of concurrent or competing complaints arises in such a case. The analysis shows that where the court’s ruling meets the conditions of both Article 3941 (rulings ending the proceedings on the case) and Article 3941a(1) of the Code of Civil Procedure, only one type of complaint may be brought, whereas the competence norm of Article 3941b of the Code of Civil Procedure places the complaint with the court of the second instance. The principle of the exclusivity of appellate remedies has therefore been preserved.

References

1. Bik M., Rozpoznanie zażalenia przez sąd, który wydał zaskarżone postanowienie (art. 395 § 2 k.p.c.), PPC 2013, 4. [Google Scholar]
2. Bladowski B., Rozpoznanie zażalenia w postępowaniu cywilnym, NP 1973, 5. [Google Scholar]
3. Bladowski B., Zażalenie w postępowaniu cywilnym, Kraków 1998. [Google Scholar]
4. Bladowski B., Środki odwoławcze w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2008. [Google Scholar]
5. Borodziuk M., Zażalenie do innego składu sądu pierwszej instancji w postępowaniu cywilnym, „Prokuratura i Prawo” 2021, 2. [Google Scholar]
6. Broniewicz W., Istota i rodzaje zażalenia w postępowaniu cywilnym, PS 2001, 1. [Google Scholar]
7. Broniewicz W., Rowiński T., Zagadnienie dopuszczalności rewizji od wyroku zaocznego w postępowaniu cywilnym, NP 1958, 7–8. [Google Scholar]
8. Brzeziński E., Wyrokowanie zaoczne w sprawach cywilnych w praktyce sądów powszechnych, BMS 1960, 2. [Google Scholar]
9. Derlatka J., Ewolucja przepisów o zażaleniu w sądowym postępowaniu egzekucyjnym a dewolutywny paradygmat postępowania zażaleniowego, PPE 2023, 3. [Google Scholar]
10. Drozdowicz K., Zażalenie do innego składu sądu pierwszej instancji w postępowaniu rozpoznawczym, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego” 2020, Prawo 29. DOI: https://doi.org/10.15584/znurprawo.2020.29.4 [Google Scholar]
11. Dziurda M., Charakter zażalenia na postanowienie sądu I instancji po nowelizacji k.p.c., MoP 2021, 11. [Google Scholar]
12. Dziurda M., Zażalenie na zwrot kosztów postępowania apelacyjnego w razie wniesienia skargi kasacyjnej przez stronę przeciwną, MoP 2022, 7. [Google Scholar]
13. Gajda-Roszczynialska K., Zbieg (kolizja) zażalenia na postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie zwrotu kosztów procesu do innego składu tego sądu wniesionego przez jedną stronę ze skargą kasacyjną drugiej strony, PPC 2013, 1. [Google Scholar]
14. Grzegorczyk P., Środki zaskarżenia w postępowaniu cywilnym w świetle ustawy nowelizującej z 16 września 2011 r. – ogólna charakterystyka zmian, PS 2012, 4. [Google Scholar]
15. Hanausek S., System zaskarżania orzeczeń sądowych w nowym polskim postępowaniu cywilnym, „Studia Cywilistyczne” 1967, 9. [Google Scholar]
16. Katzner A., Uwagi na temat zagadnień, związanych ze zbiegiem środków prawnych, PPC 1935, 15–16. [Google Scholar]
17. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany, tom 1. Art. 1–47716, red. M. Manowska, LEX/el. 2022. [Google Scholar]
18. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do ustawy z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, red. J. Gołaczyński, D. Szostek, Warszawa 2019. [Google Scholar]
19. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. E. Marszałkowska-Krześ, I. Gil, Legalis 2023. [Google Scholar]
20. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 2. Art. 2051–42412, red. A. Marciniak, Warszawa 2019. [Google Scholar]
21. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 1. Art. 1–45816, red. T. Szanciło, Warszawa 2023. [Google Scholar]
22. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 2. Art. 367–50539, red. T. Wiśniewski, Warszawa 2021. [Google Scholar]
23. Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian, red. T. Zembrzuski, Warszawa 2020. [Google Scholar]
24. Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie procesowe. Komentarz aktualizowany, red. O.M. Piaskowska, LEX/el. 2023. [Google Scholar]
25. Kościółek A., Model zażalenia w świetle nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego z 4 lipca 2019 r., „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego” 2020, Prawo 29. DOI: https://doi.org/10.15584/znurprawo.2020.29.9 [Google Scholar]
26. Nowelizacja k.p.c. 2019. Pierwsze doświadczenia, refleksje, postulaty, red. T. Zembrzuski Warszawa 2021. [Google Scholar]
27. Nowelizacja postępowania cywilnego. Wpływ zmian na praktykę sądową, red. M. Białecki, S. Kotas-Turoboyska, F. Manikowski, E. Szczepanowska, Warszawa 2021. [Google Scholar]
28. Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego a Kodeks postępowania cywilnego. Materiały Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr i Zakładów Postępowania Cywilnego, Serock k. Warszawy, 24–26 września 2009 r., red. T. Ereciński, K. Weitz, Warszawa 2010. [Google Scholar]
29. Peiper L., Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego, cz. 1, tom 1, Kraków 1934. [Google Scholar]
30. Pyzder B., Zbieg zażalenia dewolutywnego i zażalenia poziomego w postępowaniu cywilnym, „Palestra” 2020, 10. [Google Scholar]
31. Romańska M., Wpływ orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego na kształt i sprawność systemu środków zaskarżenia w postępowaniu cywilnym, PPC 2017, 2. [Google Scholar]
32. Rylski P., Zażalenie dewolutywne a zażalenie poziome w postępowaniu cywilnym, PS 2021, 3. [Google Scholar]
33. Sadza A., Stwierdzenie przez referendarza sądowego zasadności skargi wniesionej na jego własne postanowienie, PPC 2020, 4. [Google Scholar]
34. System postępowania cywilnego, tom 5. Środki zaskarżenia, red. A. Góra-Błaszczykowska, Warszawa 2023. [Google Scholar]
35. System prawa procesowego cywilnego, red. W. Berutowicz, tom 3. Zaskarżanie orzeczeń sądowych, red. W. Siedlecki, Wrocław–Warszawa 1986. [Google Scholar]
36. System prawa procesowego cywilnego, tom 3. Środki zaskarżenia, red. T. Ereciński, J. Gudowski, Warszawa 2013. [Google Scholar]
37. Szwanenfeld M., Rozstrzygnięcie o kosztach w nakazie zapłaty, PS 2003, 1. [Google Scholar]
38. Świeczkowski J., Względna dewolutywność zażalenia w postępowaniu cywilnym (zagadnienia wybrane), GSP 2017, 38. [Google Scholar]
39. Waligórski M., Rewizja cywilna według znowelizowanego k.p.c., „Przegląd Notarialny” 1951, 1–3. [Google Scholar]
40. Wengerek E., Postępowanie zaoczne w polskim procesie cywilnym, PiP 1952, 8–9. [Google Scholar]
41. Wokół problematyki środków zaskarżenia w postępowaniu cywilnym, red. M. Michalska-Marciniak, Sopot 2015. [Google Scholar]
42. Woźniak Z., Zażalenie do innego składu sądu drugiej instancji, „Dyskurs Prawniczy i Administracyjny” 2022, 1. [Google Scholar]
43. Założenia aksjologiczne nowelizacji k.p.c. z 4 lipca 2019 roku, red. S. Cieślak, Łódź 2020. [Google Scholar]
44. Zembrzuski T., Zażalenie po nowelizacji, czyli o standardzie środka zaskarżenia, „Palestra” 2019, 11–12. [Google Scholar]
45. Zembrzuski T., Dopuszczalność środków zaskarżenia w postępowaniu cywilnym, PPC 2022, 3. [Google Scholar]
46. Zieliński A., Flaga-Gieruszyńska K., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2022. [Google Scholar]